پیمان کمپ دیوید

پیمان کمپ دیوید (در عبری: הסכמי קמפ דייוויד، درعربی: اتفاقیة کامب دیفید و در انگلیسی: Camp David Accords) نام پیمانی است که به وسیله انور سادات رئیس جمهور وقت مصر و مناخیم بگین، نخست وزیر وقت اسرائیل در تاریخ ۱۷ سپتامبر سال ۱۹۷۸ به امضا رسید.

پیمان کمپ دیوید پس از دوازده روز مذاکرات مخفی و با میانجی‌گری ایالات متحده آمریکا در کمپ دیوید که یکی از استراحتگاه‌ های مقام ریاست جمهوری در ایالات متحده آمریکا است نهایی شد و در تاریخ ۱۷ سپتامبر سال ۱۹۷۸ میلادی با حضور جیمی کارتر، رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا در کاخ سفید به امضا نهایی رسید. پیمان کمپ دیوید اولین پیمان صلح میان طرفین جنگ اعراب و اسرائیل بود که به صلح میان مصر و اسرائیل انجامید.

امضای پیمان کمپ دیوید در افکار عمومی جهانی باعث به وجود آمدن امید آشتی و صلح میان اعراب و اسرائیل و آغازی برای صلحی پایدار در منطقه خاورمیانه شد، از همین روی بنیاد نوبل در سال ۱۹۷۸ میلادی جایزه صلح خود را به طور مشترک به انور سادات و مناخیم بگین اهدا کرد.

انور سادات اولین رئیس وقت یک کشور عربی از طرفین جنگ اعراب و اسرائیل بود که به صلح با اسرائیل و به رسمیت شناختن این کشور اقدام کرد. وی به سبب این اقدام خود، دو سال بعد در هنگام یک رژه نظامی ترور شد

پیمان‌نامة کمپ ‌دیوید ۸ بند داشت که عبارتند از:

1. نیروهای اسرائیل باید در سه سال پس از بستن پیمان از صحرای سینا عقب نشینند.

(البته در این هنگام بسیاری از سرزمین‌های کشورهای دیگر در خط مقدم، از جمله بلندی های جولان سوریه و نوار غزه و کرانه های باختری رود اردن کشور اردن، در اشغال اسراییل بود که در قرارداد اشاره‌ای به پس‌گیریشان نشده ‌بود. شاید بتوان گفت که صلحی که سادات بسته‌ بود تنها مال مصر بوده‌ است و کاری به دیگر کشورها نداشته ‌است.)

2. لزوم برقراری روابط دوستانه و روابط کامل دیپلماتیک میان دو طرف.

(طبق این اصل اسراییل را نخستین بار در میان کشورهای جهان سوم به رسمیت می‌شناختند که طبیعتا امتیازی برای اسراییل به شمار می‌رفت.)

3. شناسایی تمامیت ارضی بود.

(طبق این بند سرزمین‌ هایی که اسراییل طی سال‌ ها جنگ با فلسطینیان به دست آورده ‌بود را از سوی مصر رسماً مال خودش شناخته می ‌شد.)

4. استقرار نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد در منطقة مرزی سینا.

5. جواز گذر کشتی‌ های اسرائیل از آبراه سوئز.

(با اجرای این بند اسرائیل از حالت نیمه‌ محاصره‌ای که داشت بیرون می‌آمد.)

6. شروع مذاکرات دربارة خود مختاری فلسطینیان در نوار غزه و کرانة باختری رود اردن به فاصله یک ماه پس از عقد قرارداد.

(گرچه مذاکره‌ها به موقع آغاز شد، اما هیچگاه به انتها نرسید. در واقع این بند مبهم و ناکارآمد بود زیرا هیچ لزومی برای طرفین نمی‌آورد و تنها ایشان را به مذاکره فرامی‌خواند که در عمل نیز چنین شد و بی‌نتیجه ماند.)

7. انتخابات برای تعیین دولتی خودمختار در نوار غزه و ساحل غربی رود اردن؛ سپس عقب نشینی ۵ سالة نظامی و غیر نظامی نیروهای اسراییل.

(البته این دو اصل نیز همچون اصل خود مختاری فلسطینیان هیچ گاه به نتیجه نرسید.)

8.  گروهی برای رسیدگی به همة ادعاهای مالی دو طرف تشکیل شود.

(این اصل نیز پس از گذشت یکی دو سال از عقد پیمان کمپ دیوید منجر به گسترش جاذبة رابطة اقتصادی اسرائیل با مصر شد و سرمایه‌گذاران اسرائیلی برای جذب سرمایه ‌های مصر و کسب سود از نیروی کار و شرایط اقتصادی مصر راهی این سرزمین شدند.

پیمان کمپ دیوید دو

کمپ دیوید ۲ به رشته مذاکرات صلح خاورمیانه در سال 2000 میلادی که در کمپ دیوید برگزار شد اطلاق می‌شود. طرفین این مذاکرات بیل کلینتون رئیس جمهور وقت آمریکا، ایهود باراک نخست وزیر اسرائیل وقت اسرائیل و یاسر عرفات رئیس وقت تشکیلات خودگردان فلسطین بودند. این مذاکرات در نهایت با شکست مواجه شد.

با سپاس

محرم سعیدی